পাচলিৰ ৰণ

দেওবৰীয়া ঘটনা এয়া শুনা সৰ্বজন,
বজাৰত সৌৱা চোৱা পাচলিৰ ৰণ।
বস্তা মেলি ৰহমত বহিছিলহে গৈ
তেনেকুৱাতে শুনা গ’ল বৃহৎ হৈ-চৈ।

কাক ক’ত বহুৱাব— ৰহমতে ভাবে,
নিজে নিজৰ ঠাই ল’ম, পইচা ল’বা পাছে।
আগশাৰীত কোন বহিব, পিছৰ শাৰীত কোন
দাম চাই আসন হ’ব, নকৰিবি ভুন ভুন।

শ্বিলঙৰ কেপচিকামৰ ওফাইদাং বেছি
আগত সিহে থাকিব আছে সাজিকাচি।
বিহাৰৰ আলুও নহয় যুঁজত কম,
পাচলিৰ ৰজা মই পাইছ নহয় গম?

পিঁয়াজ-নহৰু ভাই ভাই একেলগে আছে
মোনাত উঠি পাকঘৰ পাব— ‘দেমকেয়াৰ’ত আছে।
গাজৰকে লাগে হেনো গোটেইখিনি ঠাই,
তাৰ সমান ধুনীয়া হেনো আৰু কোনো নাই।

বন্ধাকবি, ফুলকবি আৰু ওলকবি
দৰ্খাস্ত লিখি আছে এখন্তেক ৰবি।
সেউজীয়া ফুলকবিক কিয় ব্ৰ’কলি কয়,
তাৰ হেনো দাম বেছি, নিলগাই থয়।

শুই থকা মূলাবোৰক এতিয়াই নজগাবি
পুৱাই উঠি গোন্ধ দিব পিছত কিন্তু পস্তাবি।
বুজনি দি ব্যৰ্থ হ’ল বুঢ়া হোৱা পটল,
অণ্ঠকণ্ঠ শুকাই গ’ল লাগে পানীৰ বটল।

আঁতৰৰ পৰাই বেঙেনাই দিলে ডাঙৰ যুক্তি,
মই নহ’লে জাৰৰ দিনত নেপাবি কোনেও মুক্তি।
মোৰ জহতেই প্ৰথমেই যাবি ধনীয়া আৰু পিঁয়াজ,
নবৌহঁতৰ আখল ঘূৰিবি, নহবি নিলাজ।

এচলু পানীতে সাৰ পালে লাই পালেং শাক,
পাচলিৰ যুঁজ চাই মনে মনে বহি থাক।
প্রয়োজন হ’লে দুই-এটা মনৰ কথা কবি
মাছৰ লগত মিতিৰ পাতি ভাতৰ পাতত উঠিবি।

‘বুকিং’ আছে বীটৰ বাবে প্ৰথম শাৰীৰ চিট
লিপষ্টিক ঘঁহি বহি আছে নকৰি মাৰ-পিট।
খাৰুপেটিয়াৰ বিলাহীৰো বিৰাট অহংকাৰ,
ৰঙেই চাবা নে ৰূপেই চাবা, কি নাই তাৰ?

দন ভাঙিবলৈ ওলাই আহিল কোমোৰা আৰু লাও
বোলে— সৱে আহাঁ একেলগে বিহুনাম গাওঁ।
লাৱে গালে বিহুনাম কোমোৰাই নাচে বিহু,
নাচৰ ভৰত চেপেটা লাগিল জলকীয়া আৰু তিঁহু।

কি পাল্লাত পৰিলোঁ কি যে বেয়া দিন
একে ভুকুতে ছিটিকি গ’ল ধিঙৰ ফ্ৰেন্সবিন।
কিমান সহি থাকিবি আৰু ভোট জলকীয়াৰ জ্বলা
যিমান পাৰি সোনকালে বজাৰৰ পৰা পলা। ...

বছৰৰ ভিন ভিন সময়ত উৎপাদন হোৱা পাচলি

মইনাহঁত, তোমালোকে জানানে যে আজিকালি বছৰৰ সকলো সময়তে প্ৰায় সকলো ধৰণৰ পাচলি পোৱা যায় যদিও বছৰৰ বেলেগ বেলেগ সময়ত বেলেগ বেলেগ পাচলিৰ খেতি আৰু উৎপাদন হয়? জাৰকালি হোৱা পাচলি আৰু জহকালি হোৱা পাচলি বেলেগ বেলেগ। এই পদ্যটোত দুয়োটা কালতে হোৱা পাচলিৰ উল্লেখ আছে, তোমালোকে কাল অনুযায়ী বেলেগ বেলেগকৈ পাচলিবিলাক উলিয়াব পাৰিবানে?

শব্দাৰ্থ:

• হৈ-চৈ: চিঞৰ-বাখৰ, হাই-উৰুমি
• ওফাইদাং: অহংকাৰ, ডাংকোপ
• দেমকেয়াৰ: (ইংৰাজী) কাকো ভয় নকৰা
• অণ্ঠকণ্ঠ: ওঁঠৰ পৰা ডিঙিলৈ
• আখল: পাকঘৰ বা ৰান্ধনিঘৰৰ ভাতৰ চৰু থকা ভাগ
• বুকিং: (ইংৰাজী) আগতীয়াকৈ নিৰ্দিষ্ট কৰি থোৱা
• দন: কাজিয়া, সৰু-সুৰা বিবাদ
• তিঁহু: তিয়ঁহ

লেখকৰ ঠিকনা: দ্বীপজ্যোতি বৰা, নগাঁও